Sha baroh ki Khristan

   Sha baroh ki Khristan

Pynshisha ialade kum ki nongleh ia ka Ktien, ym tang ki nongsngew ia ka.

 (Jakob 1:22

 Ngi im ha kane ka pyrthei kaba dap da ki jingjynjar, ki jingkulmar, ka imlang sahlang (society) kaba la pyut plak da ki jingsniew babun jait ha kaba ngim lah ban ioh ka jingsngain ka mynsiem.

Ngim dei ban klet ban kylli ia lade, Naei ngi wan? Shano ngin leit nangne? Balei ngi don hangne? Bad kaei kaba kut jong ngi?  Kaba kumno ngi im mynta hangne  kan ktah ia kaba kut jong ngi ha kawei pat ka pyrthei la ha bneng ne ha dujok. Bunsien ngi pyrkhat tang ia kaba mynta hynrei ngim kynmaw ban pyrkhat ia kaba la shai. Ha kawei ka liang ka long kaba dei ban pyrkhat tang ia kaba mynta namar ngi im ha kane ka pyrthei kaba mynta hynrei kata ka long ka jingim kaba ha ka doh. Ngi hap ruh ban pyrkhat shaphang ka jingim kaba kynja mynsiem. U briew um dei u jingthaw  uba iap tang shisien bad tang katta ka la kut nadong shadong. Hynrei u briew u dei u jingthaw ba la thaw kyrpang da U Blei ba un im junom ha kaba kynja mynsiem. Wat la kane ka doh ka la iap  hynrei ka mynsiem jong u briew ka iaisah junom. U dang sngewthuh biang biang. U kynmaw biang biang ia kaei kaba u la im mynshuwa ha kane ka pyrthei. La u la iap ha ka doh hynrei kam shym la iap ka mynsiem. Ka lah ban leit sha bneng lane sha dujok katkum ka jingim jong u ha ka pyrthei.

U Blei uba khraw uba long u Nongthaw jong ngi ki briew u la ai ia ka Ktien jong U ha u briew khnang ba u briew un ioh tip ia ka jingshisha, ia ka lynti sha bneng, bad kumno ba un im ha ka pyrthei.

Kawei na ki jjngeh kaba kongsan tam la ngi pdiang ne em ia ka, ka long ba ngi la sakma. Ngi la sakma ha kaba mynta, ha kaba lashai ruh bad ha ki por baroh. Ngi la sakma na U Blei bad na ka jingpynim jong U. Dei na kata ka daw ba ngi don hapdeng ka jingeh, ka jingjynjar, jingkhuslai, jingkulmar bad khlem jingkyrmen ha kane ka jingim. Tang kawei ka lynti kaba shisha kaba ngi dei ban iaid ka long ba ngin wan phai pat sha U Blei bad sha ka Ktien jong U kaba hikai ia ka jingshisha.

Ka Kitab Salm 119:105 ka ong “Ka Ktien jong Me ka long ka sharak ia ki kjat jong nga, bad ka jingshai ha ka lynti jong nga”.  Hooid ka Ktien U Blei, Ka Bible, ka long ka sharak bad ka jingshai ia ngi kiba ngeit.

Ka Bible, kam long tang ka Kot History kaba rim hynrei ka long ka jingpynpaw jong U Blei ha ngi haduh kine ki sngi ba mynta. Ka dei ka Khubor kaba iathuhlypa sha ka pyrthei. Ka iathuh ha ngi naei ngi la wan, shano ngin leit, ka iathuh ha ngi kano ka lynti kaba dei bad ka bym dei. Ka Bible ka kynthup lut ia ki jingshisha baroh kiba u briew u dei ban tip bad ban leh. Ki jingiathuhlypa jong ka Bible ki long ki jingkren jong U Blei lyngba ki prophet kiba u Blei hi u la jied ban kren lyngba jong ki.

Ka jingthoh ka ong, “haba phi tip shuwa ia kane ba ym don ka jingiathuhlypa na ka Jingthoh Bakhuid kaba long na ka jingbatai u briew hi. Namar ym da ka mon u briew la wan ka jingiathuhlypa mynno mynno ruh; hynrei ki briew ki la kren na U Blei kein, haba la pynkhih ia ki da U Mynsiem Bakhuid” (2 Petros 1:19-21).

Ka Bible ka long kaba la pyrsad mynsiem da U Blei. “Namar ka Ktien U Blei ka long kaba im, bad kaba donbor, bad kaba kham nep ban ia kano kano ka waitlam arliang syrti, bad kaba pei haduh kaba pynkhlad  ia ka jingim bad ia ka mynsiem, ia ki mat bad ia ka khlein shyieng ruh, bad kaba bishar ia ki jingmut bad ia ki jingthmu ka dohnud” (Hebru 4:12)

Ka dei ka Ktien U Blei, kaba la thung hapoh ka dohnud jong ngi, kaba pynim ia ngi, kaba ialam ia ngi, kaba pynkyntang ia ngi, kaba pynkyrpang ia ngi sha U Blei, bad kaba pynlong ia ngi kiba la pdiang hun ha khmat U Blei.

Ka shithi u Jakob 1:21-22 ka ong, “Naba kumta haba la buh noh ia ka jingtngit baroh, bad  ia ka jingshlei ka jingbishni, to phin pdiang da ka jingjemnud ia kata ka Ktien ba la thung, kaba lah kein ban pynim ia ki mynsiem jong phi. Te to long phi ki nong leh ia ka Ktien bad ym tang ki nong sngew, da kaba shukor noh ia lade hi. Naba lada uno uno ruh u long u nongsngew ia ka Ktien bad ym u noingleh, une u long kum u briew uba khmih thuh ia ka khmat ka met jong u ha ka iit khmih; namar u la khmih thuh ia lade bad u la leit noh bad kumne kumne ruh u la klet noh  uba kumno u la long. Hynrei jar uba iaikhmih thuh sha ka hukum bajanai, kaba ka jong ka jingpyllaitluid bad u iaineh, une haba um long u nongsngew uba klet noh, hynrei u nongleh ia ka kam, un long uba suk ha kata ka jingleh jong u”

Ban long u nongleh ia ka Ktien ka mut ban long uba kohnguh ia U Blei bad ia U Trai Jisu Khrist. Kam pat biang satia tang ban shu pule ia ka Ktien U Blei, ka Bible. Ngi dei ban long ki nongbud ia ki jinghikai jong ka. Kam pat biang satia ban long kiba ngeit ia U Jisu Khrist hynrei ngi dei ban long ki nongbud kiba kohnguh ia ki hukum jong u.

U Jisu u ong, “Lada phi ieit ia nga, to sumar ia ki hukum jong nga” (Ioannis 14:15).

Mynta hangne ha ka pyrthei, ngi iakynduh shibun ki jingeh wat ha ka jingngeit khristan. Ka daw ka long namar bun ki khristan kim shym la pule ia ka Ktien U Blei bad kohnguh ia ki jinghikai jong ka hynrei ki iaid katba kum ki jingngeit niam bad ki rukom pateng la pateng jong ka niam jong ki. Bun ki briew ki kwah ban bud ia ki jinghikai ka niam ne ka Balang jong ki wat la kita ki jinghikai kim iadei bad ki jinghikai ka Ktien U Blei, ka Bible.

U Apostol Paul u thoh sha u Timothi kumne: “Namar ka por kan jia haba kin ym shah shkor ia ka jinghikai bajanai; hynrei haba ki don ki shkor badait, kin iakynton ha lade ia ki nonghikai katba kum ki jingkwahbrai jong ki hi” (2 Tim. 4:3). Dei na kane ka daw ba sa kulmar ki jinghikai bad ki jingngeit. Ha ka jaka ban ngeit ia ka Ktien U Blei, ki ngeit noh pynban ia ki jinghikai jong  ki briew ki bym hikai pura katkum ka Ktien U Blei hynrei katba kum ki jinghikai hiar pateng. Ha ka jingshisha ym don mano mano u briew ne ka Balang kaba donbor ban pyntam khyndiat ne pynduna khyndiat ia ka Ktien U Blei. Baroh ki jinghikai ki dei ban long thik pa thik katkum ka Ktien U Blei khlem pyntam ne pynduna.

Khmih bniah ia kine ki dkhot Bible harum:

Deuteronomi 4:2 “Phin ym pyntam ei ei ruh ha kata ka ktien ia kaba nga hukum ia phi lymne pynduna na ka, ba phin ioh sumar ia ki hukum U Trai uba U Blei jong phi ia kiba nga la hukum ha phi”

Proberb 30:5-6 “Ka Ktien baroh ka jong U Blei ka long ba la pynphrang; u long ka stieh ha kita kiba shanniah ha u. Me wat pynlang ha ki ktien jong u, ioh ba un sneng ia me, bad ban shem ia me uba lamler”

Jingpynpaw 22:18-19 “Nga phla ha uwei pa uwei baroh uba iohsngew ia ki ktien jong ka jingiathuhlypa kane ka kitab: Lada uei uei ruh un da pynlang (add) ha kine,U Blei un pynlang ha uta ia kita ki jingiapthem ia kiba la thoh ha kane ka kitab: te lada uno uno ruh un shim noh na kita ki ktien ka kitab jong kane ka jingiathuhlypa, u Blei un shim noh ia ka bynta jong u na u dieng ka jingim bad na kata ka nongbah kaba khuid, bad na kita kiei kiei ruh ia kiba la thoh ha kane ka kitab”.

Mathaios 5:18 “Naba shisha nga ong ha phi, Ha ban da leit noh ka bneng bad ka khyndew, kat iwei i dak rit lane iwei iba khun khyndiat eh na ka hukum in ym leit noh, tadynda yn pyndep baroh”

 Lada ngi la nang ban pynshongdor ia kine ki dkhot Bible ha neng, ngin ym lah ban shu ong “Kam lei lei lada ki jinghikai jongngi kim iadei bad ka Ktien U Blei”. Lada ngi la sngewthuh ba ka don kano re kano ka bynta na ki jinghikai ba ki bym long katkum ka Ktien U Blei ngi dei ban iehnoh lane pynbeit noh ia kata bad sdang ban hikai bad leh noh katkum ka ktien U Blei, la ki dei ki jinghikai shong tynrai jong ka Balang hi ruh lada ki dang bakla to ngin pynbeit. Namar ngim lah ban hikai tam lane duna na ka Krien U Blei.

U Apostol Paul u thoh “To pyrshang smat ban aiti ialade ba la pdiang hun da U Blei, kum u nongtrei u bym donkam ban lehrain, uba iasam beit ia ka ktien ka jingshisha” (2 Timothi 2:15). Katno kan long kaba sngewtynnad haduh katta katta lada ma ngi lane ki jinghikai jong ngi ki long ba la pdianghun hakhmat U Blei bad ngi lah ban iasam beit ia ka ktien ka jingshisha khlem lehrain lane sheptieng iano iano”. Kumba ong ki synran, ka kham bha ban kohnguh ia U Blei ban ia ki briew (Kam. 5:29). Amen. FGEM

Subscribe ia ka Manna Baim

Mynta ngin pyrshang ban pynmih ia ki jingthoh ha kane ka blog jong ka Manna baim. sngewbha click Follow bad pyndap ia  ka email jong phi bad submit ka kaba click submit

Editor
Manna Baim

Ka Jingithuhpaw shaphang ka dujok da ki 7 ngut nong COLUMBIA, Hell in Khasi

Ka Dujok (Hell)

KA JINGPYNPAW IA KA BNENG BAD KA DUJOK DA KI 7 NGUT KI NONG COLUMBIA

            Ryngkat lang kum ka group ia kine ki 7 ngut ki samla Columbia la rah noh da U Jisu Khrist bad la pyni ia ka Bneng bad ia ka dujok. To phin sngap ia ka jingiathuh jong ki shaphang ka burom ka bneng bad ia ka jingtriem jong ka dujok. Lukas 16:19…31, …...

23  Te ha dujok ula khmied ia ka ki khmat, haba u long ha ki jingkordit, bad ia u Lasaros ha ka shadem jong u. 24 Te ula pyrta bad u la ong, Ko Kpa Abram, to isynei ia nga, to phah ruh ia u Lasaros ba un wieh ia ka khmut shynriahti jong u ha ka um, ba un ioh pyrkhriat ia u thylliej jongnga; naba la pynkordit ia nga ha kane ka thylliej ding.

           

            Ka Bible ka ktien jong U Blei ka long kaba shai kdar shaphang ka subject ka bneng bad ka dujok. Ha kane ka bynta kaba ngi dang shu dep pule, U Trai u iathuh ia ngi shaphang artylli ki jaka: k bneng bad ka dujok, ka jingpynrem ne ka jingpynim, ym don jaka pdeng satia kaba tang shipor. Kam don satia ka jaka shongthiat  tang shipor ha kaba kiba iap ki shongthait ynda ki la iap na ka pyrthei bad ki sa leit sha beng hadien. Ym don satia kum kata ka jaka. Ka Bible ka la kren shai shaphang kata . U Blei u la ai hangi ia ka jingpynpaw ka ban pynkylla ia ka lynti iaid (trajectory)  jong ka jingim jong ngi.

            Ngi dei ki hynniew ngut ki samla ba U Blei ula ai ia kane ka jingpynpaw bad ula buh ia ka jingkitkhlieh ban iasam ia kane sha ka pyrthei.

            Kane baroh ka la sdang ha ka por 10.00 a.m ei ei. Katba ngi dang duwai bad dang pynkhreh ban leit sha ka Picnic (Piknik) ha kata ka sngi. Kynsan kynsan ha ka por 10.00 A.M ka jingshai kaba khraw ka la tyngshain lyngba kawei na ki jingkhang iit.Haba jata ka jingshai ka paw, baroh na ngi, ngi la ia sdang ban kren ha kiwei pat ki thylliej bad la pynbaptis ia ngi ha U Mynsiem Bakhuid. Ha kata ka khyllipmat, baroh na ngi ,ngi la sngewlyngngoh ia kaei kaba ngi iohi. Ka jingshai badonburom ka la dap ia ka kamra baroh kawei. Kata ka jingshai ka kham khraw bun shah ban ia ka jingshai jong ka sngi. Hapdeng jong kata ka jingshai, ngi la iohi ia ka kynhun jong ki angel kiba kup da ka jainkup kiba lieh. Kine ki angel ki long kiba bhabriew, bajrong bad ba itynnad katta katta. Hapdeng jong baroh kito ki angel, ngi lka iohi kaei re kaei kaba kham phylla ka dur jong u Briew. Une u Briew u long uba kyrpang, uba kup da ki jain kup kiba lieh bad ba phyrnai katta katta. U shniuh jong u, u long kum ki ksai ksiar. Ngim lah ban iohi ia ka dur khmat jong u namar ka long kaba phyrnai katta katta. Hynrei ngi la lah ban iohi ia u panpoh ksiar sawdong ka shadem jong u, ryngkat ki jingthoh ksiar kiba ong, “U Syiem ki syiem, bad U Trai ki trai u phong da ki juti sandal ksiar ha ki kjat jong u bad ka jingbhabriew jongu, ka long ka bym ia ryngkat shuh badno badno. Haba ngi la iohi ia ka jingdon ryngkat jong u ta u Briew, baroh na ngi, ngi la ia dem ha la ki khohsiew.

            Nangta ngi la sdang ban ioh sngew ia ka sur jong U. Ka long kaba kyrpang bad kaba phyll; kawei pa kawei ka kyntien ka sam hapoh ki dohnud jongngi kum ka waitlam arliang syrti, thik kumba ka thoh ha ka ktien U Blei (Hebru 4:12). U Kren ha ngi ha ki ktien kiba suk hynrei kiba donbor., Ngi la ioh sngew ba u ong ha ngi, “ Khun baieit jongnga, wat sheptieng, nga dei U Jisu uba na Nasareth, bad nga la wan jngoh iaphi ban pynpaw haphi ia ka jingmaian khnang baphin iathuh sha ki shnong, ki nongbah, ki jait bynriew, ki Balang bad ki jaka baroh sha kita ki jaka kiba nga ong haphi ban leit, phin leit bad sha kita ki jaka ba nga ong wat leit, phin ym leit”.

            Ka Bible Bakhuid, ka ktien jong U Blei, ka ong ha u Joel 2:28, “ Kan jia ha kita ki sngi ba ngan theh noh buk ia la U Mynsiem halor ka doh boroh, ba ki khun shynrang bad ki khun kynthei jongphi kin iathuhlypa, ki tymmen jongphi kin iohi ki jingithuhpaw.” Kine ki long ki por ba U Blei u dang pynkhreh ia uwei pa uwei. Nangta, kiei re kaei ka la jia kynsan, u maw uba heh u la paw hapdeng  kata ka kamra bad U Trai ula don bad ngi, u la pynlong ia ngi ban kiew halor uta u maw. Uta u maw u paw kumba phra inshi (inches) na ka madan shajrong. Bad ka thliew kaba heh ka la paw ha kata ka madan. Ka long kaba heh, ba  dum, ba ishyrkhei katta katta. Kynsan kynsan ngi la hap halor u maw bad ngi la hap lyngba ka thliew ha kata ka madan. Ka long kaba dum bad ka ialam iangi haduh ka pdeng jong ka pyrthei. Katba ngi dang don ha kata ka jingdum bakhraw, “ Trai ngim kwah ban leit sha kata ka jaka. Wat rah ia ngi sha kata  ka jaka Trai. Rah noh ia ngi nangne, Trai”.Bade U Trai u la jubab ia ngi da ka sur ba sngewtynnad bad ba sngewieit,” Kane ka jingpynpaw ka long kaba donkam khnang ba phin lah ban iohi abad iathuh lem ha kiwei pat”

            Ngi la don ha ka krem (tunnel) kaba long kklum ka reng (horn-shaped tunnel) bad ngi la peit lyngngoh ban iohi ia ki syrngiew, ki ksuid, ki dur kiba khih na ka kawei ka jaka sha kawei pat. Nangta, ngi la nang ngam kham jylliew kham jyllliew. Tang ha ki sekhon (seconds) ngi la ioh sngew ia ka jinglong suda (emptiness) bad ka jingsngew sheptieng bakhraw. Nangta ngi la poi ha ki katto katne ki krem, ha ki katto katne ki jingkhang, kiba long kum ka krem ba don bun tylli ki lynti ba pynbakla lynti (Labyrinth). Ngim shym kwah ban rung shapoh . Ngi sngewthuh ia ka jingsma. Ngi sngewthuh ia ka jingsma ba shyrkhei bad ka jingkhluit kaba pynkyndit ia ngi. Shisien ba ngi la rung, ngi la iohi ia kiei kiei kiba itriem bad ba itieng. Kata ka jaka baroh kawei ka la sha kyerkut ha ka thylliej ding, hapdeng kine ki thylleij ding ki don ki met jong ki hajar ki briew. Ki kordit da ka jingkordit kaba khraw. Ka long kaba ishyrkhei, ngim kwah ban iohi ia kata kaba la pyni hangi. La kata ka jaka la phiah ha ki bynta bapher bapher jong ki jingpynshitom bad jingpynkordit. Kawei na kita ki bynta ba U Trai ula shah ia ngi ban iohi ka long “Ka them jong ki Cauldrons” (valley of cauldrlons” kumba ngi ju khot ia ka (ki cauldrons ki dei ki thliew ba mehding ne ki jaka ba shet ia ki briew ha kaba ki briew kim lait shuh ban mih). Ki don da ki million ki cauldron, Kawei pa kawei ka thliew (cauldron) la don ka mynsiem jong u/ka briew ba la iap bad ba la leit sha dujok.

            Mynba kita ki mynsiem (souls) ki la iohi ia U Trai, ki la sdang ban pyrta bad hylla,” Trai, to isynei iangi, Trai to ailad ia nga ban mih lnoh na kane ka jaka. Trai, to sei noh ia nga bad ngan iathuh sha ka pyrthei ba kane ka jaka ka long kaba shisha (Ka don shisha). Hynrei U Trai tang ban phai ruh um phai sha ki. Don da ki million ki shynrang, ki kynthei bad ki samla ha kata ka jaka. Ngi la iohi ia ki homosexuals (kiba iashong kha shynrang para shynrang kynthei para kynthei) bad ki nongbuaid ha ka jingkordit. Ngi la iohi ia baroh na kine ki briew ki ia pyrta ha ka jingkordit bakhraw.

            Ka la pynkyndit ia ngi ban iohi kumno ia ki met jong ki la pynjot noh. Ki kynja wieh ki mih ki rung na ki thliew khmat ba suda bym don ei ei shuh, na ki shyntur, na ki shkor jong ki bad ki sam thliew ia ka snieh doh baroh shi ka ktien U Blei ba la thoh ha ka kitab Isaiah 66:24 “ kin mih noh ruh, bad kin khmih ia ki metiap jong ki briew kiba la ryngkang ialeh ia nga: namar u ksain jong ki un ym iap, lymne ka ding jong ki kan ym lip, kin long ruh kaba isih ha ka doh baroh” Kumjuh ha ka Gospel Markos 9:44 “….. ha kaba u ksain jong ki um iap bad ka ding kam ju lip” Ngi la sngewkiuh ba ngi iohi ia kin. Ngi la iohi ia ki thylliej ding kiba jrong 9 haduh 12 phut shajrong. Hapoh kawei pakawei ka thyllieh ding la don ka ka mynsiem jong u briew uba la iap bad ba la poi sha dujok.

            U Trai u la shah ia ngi ban iohi ia uwei u briew uaba don hapoh uwei na ki cauldron (thliew shewt). U long da khongpong bad ka doh jong u ka ju hap lyngkhot lyngkhot. U shu peit sah lip ia U Trai, bad u la sdang ban ong bad khot ia ka kyrteng U Trai Jisu, “ Trai, to isynei ia nga, Ai ia nga ka lad, Trai, to sei noh ia nga na kane ka jaka”.Hynrei U Trai um kwah ban peit sha u. U Jisu ula shuh phai da ka lyngkdong sha u. Haba U Jisu ula leh ia kane,uta u briew ula sdang ban tim bad kren bein blei ia U Trai. Une u briew ula long u John Lennon, u dkhot jong ka kynhun  rwai soit, “ Ka Beatles” u John Lennon u la long u briew uba pyrthuh bein bad pynlong biria ia U Trai mynba u dangim. U ong ba ka niam Khristan kan sa jah rngai noh bad ia U Jisu Khrist yn sa klet da uwei pa uwei. Hynrei mynta une u briew u don ha dujok bad U Jisu Khrist u long uba im junom. Ka niam Khristan kam shym la jah noh ei ei ruh em. Katba ngi dang ia iaid halor ki tduh jong kata ka jaka, kita ki mynsiem ki la ia kner ia la ki kti sha ngi  bad kyrpad ia ka jingisnei. Ki kyrpad ia U Jisu ban sei noh ia ki nangto, hynrei U Trai um ju kwah tang ban peit sha ki. Nangta., ngi la ia sdang ban leit lyngba ia ki bynta jingphiah (section) kiba pher bapher. Ngi la wan poi sha ka bynta jong ka dujok kaba itriem tam, ha kaba ki jingkordit kiba triem ba shyrkhei tam ki don (ki jia), ka pdeng jong ka dujok. Ka jait jingpynshitom kaba sniew tam, kaba kum kata, ym ju don briew ba lah ban batai ia ka. Ki briew kiba don hangne, ki dei kito kiba la tip ia U Jisu bad ia ka ktien U Blei. Ki don  ki Pastor, ki Evangelist, ki Missionary  bad baroh ki jait briew kiba shisien ki la pdiang ia U Trai bad tip ia ka jingshisha hynrei ki la im ia ka jingim kaba arsap. Don ruh kiba la phaidien (backsliders), ka jingkordit jong ki ka long shi hajar shah kham sniew ban ia uno uno uwei pat. Ki ia pyrta, bad kyrpad ia U Trai na ka bynta ka jingisnei, hynrei ka ktien U Trai ka ong ha ka Hebru 10:26-27” Namar lada ngi leh pop da la ka mon hi ynda ngi la iohpdiang ia ka jingtip ia ka jingshisha, kam sah shuh ka jingknia namar ki pop, hynrei ka jingkhmih kynti  ba itieng ia ka jingbishar, bad ka jingklang ka ding ka ban sa bam duh ia kita ki nongleh pyrshah”

            Kito ki mynsiem ki don hangto ha dujok namar ba ki la ialap, ki la shah jingit, ki la rwai, bad ki la rah ia la ki kti ha iingmane hynrei ha surok bad ha iing ki don ha ka jingklim, ha ki jingawria, ha ka jingthok bad jingtuh etc. Ngim lah ban lamler ia U Blei. Ka Bible ka ong ba ha uta uba la ai kham bun, yn pan ruh kham bun (Lukas 12:48).

                                                                                   

                                                                                               

Bad  U Blei u la shah ia ngi ban iohi ia ar ngut ki kynthei kiba la long shisien ki khristan mynba ki dang don ha ka pyrthei, hynrei kim shym la im ka jingim kaba hok  h khmat U Trai. Iwei i la kynnoh  ia iwei pat, “Pha kaba la tim, ka dei ka jingbakla jongpha ba nga la poi sha kane ka jaka. Pham shym la ialap ha nga ia ka Gospel kaba khuid. Bad namar ba pham shym la iathuh ha nga ia ka jingshisha, nga don mynta hangne ha dujok” Ki ia ong ia kine ki ktien kawei ia kawei pat hapdeng kata ka thylliej ding, bad ki ia isih iwei ia iwei pat namar ba ym ju don jingieit, jingisynei ne jingmap ha dujok.

Ki don da ki hajar ki mynsiem kiba la tip ia ka Ktien U Blei, hynrei ka jingim jong ki kam long kaba khuid hakhmat ka jingdonryngkat  bakhuid jong U Blei. “Phim lah ban ialehkai bad u Blei ne bad ka thylliej ding ha dujok” u Trai u la ong. U la iathuh ruh ha ngi, “Ko khun jong nga, ki jingshitom baroh ha ka pyrthei kim long ei ei ban ianujor bad ka jingshitom kaba u briew u don ha ki bynta jong ka dujok”. Haduh katno ka jingshitom      kaba kham kordit kan long ia kito ki briew kiba don hapdeng  (centre) jong ka dujok, kiba shisien ki la tip ia ka Ktien jong U Blei bad ki la iaid noh jngai na ka. Bad u Trai u la iathuh shuh shuh ha ngi, ba ngi lah ban ialehkai bad ka ding ha ka pyrthei hynrei ngim lah  da lei lei ruh em ban ialehkai bad ka ding ha dujok. Nangta ngi la bteng ban iaid sha ki bynta bapher bapher bad  u Trai u la pyni ha ngi ia ki briew kiba pher bapher. Ngi la lah ban iohi ba baroh ki briew ki don kumba hynriew tylli ki jait jingpynkordit hadujok. Don ki mynsiem kiba la pynkordit da ki ksuid (demons) da baroh ki jait jingpynshitom. Kawei pat ka jingpynshitom ka long da ka jingiatiplem jong ki hi kaba iai ong, “phi kynmaw ki la ialap ha phi, phi kynmaw ba haba phi iohsngew ia ka Ktien U Blei, phi kynmaw haba ki iathuh ha phi ia ka dujok, phi la rkhie bein”. Ka jingiatip lem jong ki hi ka la iai pynkordit ia ki, kumba ki ksain hi ki par ia baroh shi rynieng ka met jong ki, kum ka ding ba bam duh kaba long da ki hajar hajar shah  ka jingkhluit ban ia kaba ngi la ju tip mynta. Kane ka long kata ka bainong kaba u ksuid u don na ka bynta kito baroh kiba wad bad bud ia u.

Ka Ktien U Blei ka ong ha Ka Kitab Jingpynpaw 21:8 “Hynrei ia kita kiba sheptieng, bad ia ki bym ngeit, bad ia kiba ijli, bad ia kiba pyniap, bad ia kiba kyreit bad ia kiba aiksuid, bad ia kiba mane blei thaw, bad ia baroh kiba lamler, ka bynta jong ki kan long ha kata ka pung ia ka ba la thang da ka ding bad u kyndok; kaba long kata ka jingiap kaba ar”.

Kaba bud nangta, U Trai u la pyni ha ngi ia u briew uba la pyniap hynriew ngut  ki briew. Kine ki hynriew ngut ki briew ki la kerkut sawdong ia u, bad ki dang iai pyrta, “ka dei ka jingbakla jong me ba ngi la poi sha kane ka jaka. Ka Jingbakla jong me....”  Uta u nongpyniap u la pyrshang ban set  ia la ki shkor namar ba um kwah ban sngap ia ki, hynrei um lah ban lait na kaba iohsngew ia ki namar ha dujok  baroh ki bor sngew jong ka met  (senses) ki kham sngew kham bha ban ha ka pyrthei.  Ia ki mynsiem ha kata ka jaka la pynkordit da kata ka jingsliang ka bym lah ban shah ia ka um bad kim lah ban ioh jinghun lano lano ruh, thik kum uto u ‘riewspah ha ka Bible ba la thoh ha ka Gospel U Loukas 16:19. U riewspah ha dujok uba la shah pynkordit  u la kwah la kumno kumno tang shi drop ka um ha u thylliej jong u, kata ka la biang ia u, hynrei da lei lei um lah ban ioh. Ka Ktien jong U Trai ka la ong ha u Isaiah 34: 9, 10 “Te ia ki wahduid jong ka la pynkylla bsiang (pitch), ia ki dewmet jong ka ruh u kyndok bad ka ri jong ka ruhkan long ka bsiang bameh ding. Yn ym pynlip ia ka mynmiet bad mynsngi; ka tdem jong ka kan kiew  junom...”

Ha kata ka jaka baroh ki mynsiem ki don hapdeng jong ka ding. Ki briew ki iohi ia ki wahduid kiba sngur hynrei haba ki pyrshang ban kynjoh sha ki, kita ki wahduid ki kylla sha ka ding. Ki iohi ruh ia ki diengsoh kiba ai um hynrei haba ki pyrshang ban kheit ia ki, ki ing ia ki kti jong ki bad ki ksuid ki kren bein ia ki.

            U Blei u la ialam ia ngi  sha kawei ka jaka kaba kham sniew ba ia kiwei pat ki jaka kiba ngi la iohi. Ngi la iohi ia ka pung jong ka ding (Lake of Fire) bad u kyndok. Ha kawei pat ka liang jong kata ka pung la don kawei pat ka pung kaba kham rit. Ha kata ka pung kaba kham rit, ki don da ki million million million ki mynsiem kiba iam bad kyrpad ia u Trai ban isynei ia ki. Ki la ong, “Trai sngewbha! Sei noh ia ngi nangne la kumno kumno tang shi khyllipmat! Sngewbha ailad ia nga ban mih nangne!!!” Wat la katta ruh u Trai um lah ban leh ei ei na ka bynta jong ki namar ia ka jingbishar la buh lypa. Napdeng kita ki million million ki briew, U Trai u la shah ia ngi ban iohi ia uwei u briew uba shiteng na ka met jong u ka la ngam hapoh ka pung ka ding. U Trai u la pynlong ia ngi ban sngewthuh ia ki jingmut jingpyrkhat jong u. ka kyrteng jong uta u briew ka la long u Mark. Ngi la lyngngoh ia kiei kiei kiba une u briew u la ong halade ha ki jingmut jong u. Ngi la ioh ia ka jingsneng kaba bymjukut haba ngi la iohsngew ia kane ka jingpyrkhat jong u, “nga la dei ban ai ia kiei kiei baroh tang ban don ha ka jaka jong Me mynta! Ngan ai lut ia kiei kiei baroh tang ban ioh leit phai sha ka pyrthei tang shi minit. Ngan ym khuslai lada nga don ha kano kano ka ka jingjynjar, ki jingpang, ki jingshah isih ne u briew uba duk tam ha ka pyrthei, ngan ai lut baroh tang ba ngan ioh leit phai pat ! Tang shi minit ha ka pyrthei” U Trai  Jisu u la bat ia ka kti jong nga. U Jisu u la jubap sha ki jingmut jong u Mark da kaba ong, “Mark, balei me kwah ban leit phai pat sha ka pyrthei tang shi minit?” Da kaba iam bad da ka sur ka jingkordit u la ong ha u Jisu, “Trai, ngan ai lut ia kiei kiei baroh tang ba ngan lah ban leit phai sha ka pyrthei tang shi minit tang ba ngan ioh ka lad ban kylla kaba mut bad ioh jingpynim”

            Haba u Trai Jisu u la iohsngew ia kaei kaba u Mark u la ong, nga la iohi ia ka snam ka la mih na ki dak mong jong u Jisu bad ki ummat ki la dap ha ki khmat jong U katba u la ong, “Mark, ka por ka la dier na ka bynta jong me! Ia ki ksain la buh na ka bynta ka jingthiah jong me bad ki ksain kin tap ia me” (Isaiah 14:11). Haba u Trai u la ong ia kane ha u, u la ngam noh hapoh ka pung ka ding junom. Kaba sngewsih, baroh kita ki mynsiem kiba don ha dujok kim don shuh ka jingkyrmen.  Dei tang ma ngi  kiba dang don ha ka pyrthei kiba dang don ka lad (chance) ban kylla kaba mut mynta ka sngi hi bad ban leit sha Bneng ban iai long lem bad U Trai Jisu Khrist.

Mynta nga ieh iaphi bad i para jong nga ban bteng ia kane ka jingphla (Testimony), Khublei shibun.

    ka Jingphla kaba ar – Ka Lupe –

U Blei un kyrkhu ki hynmen ki para shynrang bad kynthei. To ngin ia pule ia ka Ktien U Blei na ka Salm 18:9 “U pyndem ia ki bneng ruh, bad u la wan hiar; ka jingdum kaba rben ka la don hapoh ki slajat jong U”. Haba U Trai u la kner ia la ka kti jong U, nga la bat ia ka kti jong U bad ngi la sdang ban hiar ia kata ka thliew (tunnel). Kata ka thliew ka la nang dum nang dum haduh ba ngam lah shuh ban iohi ia la ka jong ka kti jong nga ka bym shym la snoh ha ka kti U Trai. Kynsan kynsan, ngi la iaid lyngba kaei re kaei kaba dum bad kaba wan na ka ding kaba don katto katne ka jingsawa. Kata ka jingdum ka la long kaba rben katta katta, ka kti kam lah tang ban shem ia ka kynroh jong ka thliew. Ka jinghiar jong ngi ka la long kaba sted katta katta, haduh ba nga sngew kumba ka mynsiem jong nga ka la iakhlad na ka met jong nga.

            Kynsan nga la sngewthuh ia ka jingsma pyut katta katta; kum ka jingsma jong ka doh pyut. Ka kham sniew man la ka khyllip mat. Nangta nga la iohsngew ia ki million million million ki mynsiem. Khlem sangeh ki iai pyrta, iai kyang bad iai ud. Nga la sngew sheptieng katta katta bad nga la phai sha u Trai bad nga la ong, “Trai shano Men ialam ia nga? Trai, sngewbha isynei ia nga, sngewbha isynei ia nga!” U Trai u la ong, “Ka long kaba donkam ban phin iohi ia kane, kumta ba phin lah ban iathuh lem sha kiwei pat”  Nangta, ngi la bteng ban hiar ia kata ka thliew kaba long kum ka reng (horn-shaped tunnel) haduh ban gin da poi sha kata ka jaka kaba dum tam. Kum kaba weng ia ka pyrda kaba kah na ki khmat jong nga, bad nga la iohi ia ki million million ki thylliej ding. Kaba kham sniew shuh shuh, nga la iohsngew ia ki jingud lynniar pangnud bashyrkhei hynrei ngam shym la iohi iano iano. Nga la khynniuh shisha. Nga la ong ha u Trai, “Oh sngewbha Trai, to isynei ia nga, Oh sngewbha isynei ia nga, Wat ialam ia nga sha kane ka jaka, Map ia nga”. Ha kane ka por, ngam shym la pyrkhat ba nga long ka nong wan jngoh ia ka dujok, nga la pyrkhat ba ka dei ka sngi ka jingkhot noh jong U Trai.  Mynba nga la ieng ha khmat U Trai Jisu, nga la sheptieng da kaba khynniuh, namar nga la pyrkhat ba kane ka long ka jingkut ia ka jingim jong nga. Ngi la wan shajan kawei ka ding kaba kham heh kaba don ha khmat jong ngi. Ka la long kaba heh bad kaba la thang bad kyrhuh sngewtriem. Nga la bteng ban hiar suki, ngi la iohi ia ki thylliej ding bym lah niew shuh bad iohsngew  ia ki million ki mynsiem kiba iam da kawei ka sur. Nangta nga la iohi ia ka miej da ka diengka bym shym la ing da ka ding. Ka don kiba imat kum ki bitor beer halor jong ka. Kine ki imat kumba ki long pyngngad, hynrei ki long kiba dap da ka ding. Katba nga dang peit ia kane, la paw kynsan uwei u briew. Ka doh jong u ka la jot lut bad kaei kaba dang sah na ki jain jong u ki long ka kynja ktieh bameh ding. U la duh noh ia ki khmat, ka shyntur bad baroh ki shniuh  jong u na ka jinging  ka ding. U la lah ban iohi ia nga wat la um don ki khmat. Nga iathuh ha phi ba dei ka mynsiem jong u briew kaba pyrkhat, kaba sngewthuh, bad kaba iohi shisha; ym dei ka met pyrthei jong phi (not your natural body).

Uta u briew u la kner ia la ka kti sha U Trai bad u la sdang ban iam jam, u ong, “Ko Trai, to isynei ia nga! Ko Trai to isynei ia nga! Nga don ha ka jingpang! Nga ing ha ka ding! Sngewbha isynei ia nga bad sei noh ia nga na kane ka jaka! U Trai u la khmih ha u da ka jingsngewsynei, bad nga la sdang ban iohsngew ia kaei re kaei kaba syaid ha ka kti jong nga. Nga la khmih bad shem ba ka dei ka snam jong U Jisu! Ka snam jong u Jisu ka la mih na ka kti jong U katba u dang peit ia ka jingshitom jong une u briew uba la shah kerkut ha ka thylliej ding. Nangta uta u brioew u la phai shaphang kata ka miej bad u la leit sha kita ki bitor. U la shim uwei u bitor hynrei mynba u la sdang ban dih na u, ka ding bad ka tdem ka la bthei na uta u bitor. U la kynran noh ia la ka kti bad u la lynniar lympat kat kata kaba ngam pat ju iohsngew mynshuwa. U la lynniar da ka jingshitom katta katta bad ka jingsngewsih bad ruh u la sdang ban dih ia kaei kaba don hapoh une u bitor. Hynrei une u bitor u dap da ka acid  bad ia u ryndang jong u la ing lut da kata ka acid bad la pynjot. Ka acid ka la iaid lyngba ka kpoh jong u bad ka la pynmong ia u.

Ia u number 666 la shon shap ha ka shalyngmat jong une u briew. Ha ka shadem jong u ka la don ka kynja plate (ka nar ba thoh jingthoh) ba la thaw na ka jait nar bym lah ban tip bad ka bym lah ban pynjot da ka jingkhluit ka ding lymne da ki ksain ka dujok. Ka la don katto kane ki jingthoh ba la thoh ha ka, hynrei ngim lah ban sngewthuh ia ki. U Trai da ka jingisynei bakhraw jong U, u la ai ha ngi ia ka jingbatai ia kaei kaba la thoh. “Nga don hangne namarba nga long u nongbuaid (nongdih kyiad)”.  U la kyrpad ia U Trai na ka bynta ka jingisynei, hynrei ka Ktien jong U Blei ka long kaba shai haba ka iathuh ha ngi ha ka I Korinth 6:10 “lymne kiba tuh, lymne kiba ikwah lalot, lymne kiba buaid, lymne kiba kren bein, lymne kiba khwan tam eh, kin ym ioh kein ia ka Hima U Blei”

Hapdeng kine kiei kiei, katba kito ki mynsiem ha dujok ki dang lynniar, nga la kylli ia u Trai, “Ah Trai sngewbha iathuh ianga, hato une u briew u la tip ia ka jingpynim jong me?” U Trai u la jubap da kaba sngewsih, “Hooid Lupe, u la tip shaphang jong nga, u la pdiang ia nga kum u Nongpynim jong u, hynrei um shym la shakri ia nga”. Nangta nga la kham sngew sheptieng shuh shuh. U Luis u la lynniar bad pyrta  kham jam shuh shuh, “Ko Trai kane ka pynjynjar, kane ka pynjynjar, sngewbha isynei ia nga!” U kner ia la ka kti sha u Trai, hynrei u Trai Jisu u la shim pynban ia ka kti jong nga. Bad ngi la iaid noh na kata ka thylliej ding. Ka thylliej ding kaba la bam ia u Luis ka la kham shyrkhei shuh shuh bad u la pyrta kham jam, “To isynei ia nga, to isynei ia nga!” Nangta u la jah noh hapoh ka thylliej ding.

Ngi la bteng biang ban iaid, kane ka jaka ka la long kaba heh bad kaba itieng katta katta. Ngi la leit shajan kawei ka thyllieh ding bad  nga la ong ia u Trai, “Em Trai! Ngam kwah shuh ban dang iohi ia kane! Nga kyrpad ia Me ban map ia nga! Map ia nga! Ngam kwah shuh ban iohi ia kane! Kumta nga la khaprip noh ia la ki khmat hynrei kam myntoi satia, khaprip ne peit ruh nga dang iai iohi kumjuh ia kiei kiei baroh. Kane ka thylliej ding ka la hiar suki suki bad nga la sdang ban iohi ia ka briew. La tap ia ka da ka ktieh, bad kata ka ktieh ka la dap da ki kynja wieh (worms). Ka la don sa tang katto katne ki sniuh kiba dang sah ha ka bad la shet ia ka da ka ktieh kaba dap da ki wieh ki bymjuiap. La bam ia ka da kita ki wieh baroh sawdong ka met bad ka la pyrta, “Ko Trai to isynei ia nga! Ko Trai to isynei ia nga, bad to map ia nga! Khmih ha nga! Kane ka pang katta katta. To isynei ia nga! To shim noh ia kine ki wieh na nga! To shim noh ia nga ka kane ka jaka ka jingpynkordit namar ka pang katta katta!”  U Trai shu peit sha ka da ka jingsngewsih kaba khraw. Katba ngi dang bat ia ka kti jong U, ngi lah ban sngewthuh ia ka jingpang bad ka jingsngewsih ha ka dohnud jong u Trai na ka bynta ki mynsiem kiba la jah bad ba la jot, kiba la shah thang bymjukut ha ka thylliej ding jong ka dujok. Kane ka briew kam don shuh ki khmat ne rmiang shyntur, hynrei ka dang lah ban iohi bad ban iohsngew; baroh ki jingpang ki nang kham jur ha ka jingpang. Ka la don u bitor (bottle) ha ki kti jong ka, uba dap da ka aksid (acid), hynrei ka ngeit ba ka long ka jingpyniwbih (perfume). Nga iohi ba ka dei ka acid bad man la kaba ka synreit ia la ka met, ka la thang ia ka. Wat la katta, ka la iai synreit ia kata ka acid ha ka met jong ka na ka por sha ka por. Ka la iai ong ba ka dei ka jingpyniwbih kaba rem dor. Ka ngeit ruh ba ka deng ia ki jingdeng kpieng (ryndang) baitynnad (necklace) hynrei nga iohi ba ki dei ki bsein (serpents) kiba kyllain dawdong ka ryndang jong ka. Ka ngeit ruh ba ka deng ia ka khadu baitynnad (bracelets) bad barem dor, hynrei nga iohi ba ki dei kid a shisha ki wieh, kiba jrong kumba shiphut shiphut, kiba ishyrkhei kiba iai tieh/trud ha ki shyieng jong ka. Ka la ong ba ki jingdeng (ksiar) jong ka ki long baroh ba ka don, hynrei nga iohi tang ia ki nianglartham, ki bsein bad ki wieh baroh sawdong ka met jong ka. Ka la don ka plate nar kumba uwei pa uwei u deng ha dujok, ka thoh “Nga la don hangne na ka bynta ka jingtuh (robbery)”.

Kane ka briew kam shym la don kano kano ka jingbabe na ka bynta ki pop jong ka. U Trai u la kylli ia ka, “Magdalene, balei phi la don ha kane ka jaka?” ka la jubap, “kam shym la salia/pynsalia ia nga ban tuh na kiwei. Kawei kaba donkam eh kaba nga khuslai ka long ba nga dei ban don ki jingdeng (jewelry) bad ban nang ioh shuh shuh ki jingpyniwbih kiba remdor. Ngam shym la khuslai iano nga la tuh katba nga dang ibha briew.” Nga la bat ha ki kti jong U Trai haba nga la iohi ia ki wieh ba ki sam  lyngba ia ka met jong ka baroh kawei. Ka Magdalene ka la phai sawdong ban peit/wad ia kaei re kaei. Nga la kylli ia u Trai sa shisien, “Kane ka briew ka la tip Me, ko Trai?” Bad u Trai u la jubap, “Hooid, kane ka briew ka la tip ia Nga.” Ka Magdalene ka la sdang ban peit sawdong, ka ong, “Ko Trai shaei kato ka briew kaba iakren bad nga shaphang jong Me? Hangno ka don? Nga la don hangne ha dujok la 15 snem.” Baroh ki briew ha dujok ki lah ban kynmaw ia kiei kiei baroh. Ka Magdalene ka la iai kylli, “Shano ka don kato ka briew? Ngam lah ban iohi ia ka!”  Nga tip ba ka met jong ka kam lah ban kylla namar ba ka doh jong ka ka iai sah kumjuh. Ka la pyrshang ban khmih sha kiwei pat ki thylliej ding ban shem ia kato ka briew kaba kren ha ka shaphang U Blei. U Trai u la jubap, “Em! Em, Magdalene, kam don hangne. Kato ka briew kaba iathuh ha phi shaphang jong Nga ka la don bad Nga ha ka Hima jong ka Bneng.” Hadien ba ka la iohsngew ia kane, ka la bret ialade shapoh ka thylliej ding bad ka la ing ia ka kham palat shuh shuh. Ka plate nar jong ka ka la pynrem ia ka kum ka nongtuh. Nga kwah iaphi ba phin pule na ka Ktien U Blei ha ka kitab Isaiah 3:24. “Te ha ka jaka ka jingiwbih, kaba iwtung kan long; bad ha ka jaka ka jingpanpoh - u tyllai; bad ha ka jaka ka thain sniuh - ka jingdkhawkhlieh; bad ha ka jaka u pan shadem - ka jingpanpoh byrni; ka jinging ha ka jaka ka jingbha briew”

Katba ngi dang bteng ban ia iaid bad U Trai, nga la iohi ia ka Jingthoh (column) kaba khraw ba la pynieng  kaba dap da ki wieh. Baroh sawdong jong ka, la don ka bynta ba la thaw da ka nar-saw barhem ding. Ha kane, la don ki dak kiba heh kiba lah ban iohi na kano kano ka jaka. Kata ka jingthoh ka pule: “WELCOME ALL LIARS AND GOSSIPERS”  kaba mut “LA PDIANG SNGEWBHA IA BAROH KIBA LAMLER BAD KIBA LORNI”. Ha kaba kut jong kata ka jingpyni (slide) la don ka pung kaba jyndong (lagoon). Ka i kum  ka pung kyndok ba mehding. Bad nangta nga la iohi ia u briew uba lyngkhuid uba wan paw ha kata ka jingpyni. Katba ki dang wan hap/syntuid, ia ka snieh doh jong ki la khoh bad la pyndait hangta. Haba ki la hap ha kata ka pung kaba meh ding, u thylliej jong ki u kylla heh haduh ba un da bthei bad ki wieh ki la mih ha ka jaka  jong u thylliej. Kane ka la long ka jingsdang jong ka jingkordit jong ki. Ka Ktien U Blei ka ong ha ka Salm 73: 18-19 “Shisha Me la buh ia ki ha ki jaka babtuid; Me pynnoh ia ki sha ka jingjot. Ah kumno ki la kylla long ka jingkynjah kumne kumne ! La bam duh noh khoit ia ki da ka jingsngewtriem”.  Hadien ba ngi la iohi ia kane, la shim noh pat ia ngi, shabar  na ka dujok. Nga da kwah ban ia thuh ha phi ba ka Bneng bad ka Dujok ki kham long shisha  ban ia kane ka pyrthei ba lah ban iohi kaba ngi tip. Ka dei hangne ba phin rai hangno, kaei ka jaka ba phi kwah ban leit; ban pynlut ia ka bymjukut bad U Jisu ha Bneng ne ban leit sha ka Dujok ding ba la thang rhem.  U Trai u la iai ong ia ngi, “Khlem ka jingkhuid, ym don uba lah ban iohi ia Nga ! Khlem ka jingkhuid, ym don uba lah ban iohi ia Nga”. (Hebru 12:14) Na kata ka daw balei nga iathuh ha phi ia kajuh mynta, “Khlem ka jingkhuid, phin ym lah ban iohi iaia U Trai”

              Yn da bteng ia ka Jingphla kaba lai – ka Ka Sandra

contact : 9856133247 ne mannabaim2@gmailcom  

NB: Phi lah ban ai ia ka email jong phi da kaba type ha follow space bad sa click submit ba ngin phah ia ki new posts jong ngi.  : Manna Baim
Comment hangne harum: